Od 1981 roku związana z pomocą społeczną. Prowadzi liczne szkolenia, m.in. dla kuratorów i pracowników socjalnych.
Poprzednie dwa artykuły z niniejszego cyklu dotyczyły pracy z rodziną biologiczną zagrożoną odebraniem dziecka lub po jego umieszczeniu w pieczy zastępczej. W niniejszym artykule przyszła pora na podzielenie się refleksjami związanymi z planem pomocy dziecku zabranemu z rodziny biologicznej i umieszczonemu w rodzinnej pieczy zastępczej.
W pierwszej części artykułu poświęconego pracy z rodziną biologiczną, w której występują zaburzenia funkcji opiekuńczo-wychowawczej opisano działania, jakie w ocenie autora powinny zostać podjęte, zanim instytucje do tego powołane stwierdzą, że jedynym rozwiązaniem jest umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej. W niniejszej części zawarto refleksje dotyczące wsparcia rodziny i dziecka przez system, na tyle skutecznego, by była możliwa ponowna integracja.
Praca socjalna na rzecz osób opuszczających zakłady karne jest istotnym wyzwaniem dla pracowników socjalnych. W pierwszej części artykułu („Doradca w Pomocy Społecznej” Nr 94, wrzesień 2022) przedstawiono wnioski wynikające z raportu NIK – „Informacja dot. pomocy społecznej świadczonej osobom opuszczającym zakłady karne” oraz dobre praktyki dotyczące tego obszaru interwencji. Poniżej omówię wyzwania występujące w relacji pracownik socjalny – osoba opuszczająca zakład karny oraz wskażę narzędzia pomocne w budowaniu, pomiędzy nimi prawidłowej relacji.
Pracownicy socjalni mierzą się w swojej pracy z różnego rodzaju wyzwaniami. Jednym z nich jest pomoc dla osób wracających do środowiska z zakładów karnych. Pomimo tego, że trudności życiowe po opuszczeniu zakładu karnego należą do katalogu przyczyn, które uprawniają do korzystania z pomocy społecznej, problemy tej grupy klientów są zazwyczaj traktowane marginalnie.
W czerwcu br. Rada Ministrów przyjęła dokument pod nazwą „Strategia Rozwoju Usług Społecznych, polityka publiczna do roku 2030 (z perspektywą do 2035 r.)”. Proces opracowania tego dokumentu trwał długo i rozpoczął się już w 2012 roku od „Ogólnoeuropejskich wytycznych dotyczących przejścia od opieki instytucjonalnej do opieki świadczonej na poziomie lokalnych społeczności”. Dokumenty te warto przeanalizować, gdyż znajomość zawartych w nich treści znacząco ograniczyłaby duży poziom frustracji związany z pojęciem deinstytucjonalizacji.
XXI wiek powinien być wiekiem rozwoju usług społecznych. Służyć temu mają działania związane z deinstytucjonalizacją, czyli procesem rozwoju usług świadczonych na poziomie lokalnych społeczności (również profilaktycznych), których zadaniem jest wyeliminowanie konieczności opieki instytucjonalnej.
Specustawa o pomocy obywatelom Ukrainy jest specyficznym aktem prawnym. Poza szybkim uchwaleniem, co było niezbędnym wymogiem do stworzenia legalnych form instytucjonalnej pomocy, musimy mierzyć się z licznymi jej nowelizacjami, których w ciągu zaledwie kilku tygodni doczekaliśmy się aż pięciu – ostatnia z 27 kwietnia br.
W dniu 12 marca 2022 r. uchwalona została ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, nazywana specustawą – ustawa o rekordowo krótkim procesie legislacyjnym, której nadano status pilnej, co nie budziło zresztą wątpliwości i oporu niemal wszystkich parlamentarzystów, a nadto, jak przy rzadko którym akcie prawnym, było to całkowicie aprobowane przez społeczeństwo. Co przynosi ten akt prawny?
Na początku 2022 r. weszła w życie nowelizacja przepisów ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Od tego momentu instytucją właściwą w sprawie ustalania prawa do świadczenia wychowawczego i jego wypłaty stał się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Nie oznacza to jednak, że z gminy zniknęły wszystkie zadania przewidziane tą ustawą.
W ostatnich latach kilkukrotnie podejmowano próby znowelizowania ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Jednak projekty przygotowanych zmian nie zostały sfinalizowane. Obecnie zaproponowana nowelizacja ma jednak szanse na uchwalenie. Jeśli zostanie ona przyjęta przez ustawodawcę, stanowić będzie duże wyzwanie dla jednostek realizujących zadania przede wszystkim z zakresu pieczy zastępczej i adopcji.
Działania wojenne wszczęte przez rosyjski reżim na terytorium Ukrainy, prowadzone z pogwałceniem wszelkich konwencji międzynarodowych oraz bez uzasadnionej przyczyny, wzbudziły w nas wszystkich szok i niedowierzanie, a także obawę przed naruszeniem integralności terytorium Polski. Jednak nasze odczucia bledną wobec tego, co przeżywają osoby zamieszkałe w Ukrainie i te, które uciekają za granicę przed wojną.
