Autor: Karolina Pudełko

Doświadczenia urazowe o wyjątkowym nasileniu, związane z wpływem przyrody lub powodowane przez ludzi, zwane są doświadczeniami traumatycznymi.

O dzieciach często potocznie mówi się, że są „trudne”. Nie jest jednak zazwyczaj jasne, co należy przez to określenie rozumieć. Bardziej rozsądne i mniej krzywdzące wydaje się określenie: „dzieci przeżywające trudności”, co umożliwia zaprzestanie traktowania młodego człowieka jedynie jako zbiór objawów czy jednostkę w klasyfikacji chorób i pozwala na szersze spojrzenie na młodą osobę, ujrzenie często wielopłaszczyznowego kon- tekstu jej trudności.

Artykuł dotyka tematyki doświadczenia traumatycznego oraz uzależnienia i powiązań pomiędzy tymi zjawiskami. Przedstawia krótką historię pojęć, podejmuje dyskusję nad rozumieniem definicji obu zjawisk, a także skupia się na praktycznych powiązaniach pomiędzy traumą a uzależnieniem, a także ich leczeniem. Podkreśla istotę zauważania uzależnienia występującego u klientów z doświadczeniem traumy czy też zwrócenia uwagi na zaburzenia traumatyczne u pacjentów uzależnionych oraz integrowania tych zjawisk.

Młode osoby często borykają się w swoim życiu z wieloma sytuacjami wywołującymi w nich napięcie, z którymi trudno im sobie poradzić w adekwatny sposób. Dzieje się tak z różnych powodów – czasami dlatego, że w ich systemie rodzinnym brakuje odpowiednich wzorców moderujących pewne zachowania, z powodu niewłaściwych postaw innych ludzi skierowanych w stronę młodej osoby (np. różne formy przemocy), czasem jest to powiązane ze współwystępującymi zaburzeniami, takimi jak chociażby depresja, lęk czy zaburzenia stresu pourazowego.

Człowiek bezsprzecznie jest istotą społeczną. Dlaczego? Na różnych etapach życia, w różnym stopniu i w różnym celu są jednostce potrzebne inne osoby.

Uzależnienie wydaje się być jednym z tych zaburzeń, które wzbudzają bardzo wiele dyskusji, a nawet kontrowersji. Jest to bowiem jedna z nielicznych chorób, o których wiele osób mówi między innymi: „ma to na własne życzenie”, „gdyby inaczej się zachowywał, to byłby zdrowy”, „zasłużyła na to”, a nawet – „to wcale nie jest choroba”. Z jakichś przyczyn, które poruszone szerzej zostaną poniżej, opinie dotyczące uzależnień są skrajnie odmienne od tych dotyczących innych chorób – relatywnie rzadko usłyszeć można obwinianie kogoś za chorowanie na cukrzycę czy też, pozostając w obszarze zaburzeń chorób psychicznych, depresję czy chorobę afektywną dwubiegunową.

Pomoc drugiemu człowiekowi nie zawsze jest łatwa. Wynikać to może z wielu powodów, między innymi takich jak brak gotowości jednej ze stron, nietrafność interwencji, własne uprzedzenia, brak dobrowolności uczestnictwa w procesie pomagania oraz wiele, wiele innych.