Problemy z nauką – przyczyny i konsekwencje zjawiska

Problemy z nauką to szeroki termin, obejmujący różnego rodzaju powiązane zaburzenia o zróżnicowanym stopniu nasilenia. Uczeń może mieć trudności w czytaniu, pisaniu, ortografii, z operowaniem cyframi, pamięcią krótkotrwałą, dobrą organizacją, koncentracją, rozwiązywaniem problemów, myśleniem abstrakcyjnym, przełączaniem uwagi, odraczaniem gratyfikacji, koordynacją wzrokowo-ruchową, orientacją przestrzenną czy rozpoznawaniem kierunków. Przyswajanie wiedzy może być utrudnione przez problemy neurologiczne, emocjonalne, społeczne czy zaburzenia zachowania, które są obciążeniem dla umiejętności poznawczych dziecka. Niektórzy uczniowie cierpią z powodu zaburzeń mowy, zdolności komunikacyjnych i językowych i/lub w konsekwencji upośledzenia umysłowego, upośledzenia słuchu, wzroku lub funkcjonowania innych zmysłów. Zdarza się, że trudności w nauce paradoksalnie wynikają ze szczególnych uzdolnień dziecka. W każdym z tych przypadków mówimy, że uczeń posiada specjalne potrzeby edukacyjne i wymaga szczególnej uwagi osób dorosłych oraz dostosowania metod pracy do jego możliwości i zasobów.

Przyczyny problemów z nauką

Rozpoznanie czynników, które leżą u podłoża konkretnych problemów dziecka, nie jest sprawą łatwą, ponieważ może ono mieć kłopoty z daną funkcją wykonawczą z wielu różnych powodów – biologicznych, emocjonalnych, poznawczych, psychologicznych oraz społecznych, które w rzeczywistości często się na siebie nakładają. Poniżej przedstawiono obszary, w których najczęściej lokują się przyczyny problemów z nauką.

Sen

Z przeprowadzanych w ostatnim czasie badań wiadomo, że dzieci śpiące o godzinę krócej niż tego potrzebują funkcjonują na poziomie poznawczym podobnie jak uczniowie o dwa lata młodsi. Nawet małe różnice w długości snu mają duże znaczenie dla procesu uczenia się. Zmęczone dzieci nie są w stanie zapamiętać, czego się właśnie nauczyły, ponieważ neurony w ich mózgach stają się niezdolne do formowan...