Jak interpretować wyniki kontroli NIK, dotyczącej działań powiatów w zakresie tworzenia i wsparcia rodzin zastępczych?
W kwietniu 2017 r. została opublikowana Informacja o wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli „Działania powiatów w zakresie tworzenia i wsparcia rodzin zastępczych”1 (dalej: Informacja). NIK prowadził kontrolę w okresie od maja do sierpnia 2016 r. w 24 PCPR-ach i MOPS-ach. Kontrolą objęto lata 2013–2015 oraz rok 2016 do czasu jej zakończenia.
POLECAMY
Kontrolujący dokonali oceny:
- rozeznania przez powiat aktualnych i przyszłych potrzeb w zakresie rodzinnej pieczy zastępczej,
- skuteczności podejmowanych przez powiat działań dla pozyskania kandydatów do pełnienia funkcji rodzica zastępczego i ich przygotowania gwarantującego odpowiedni standard usługi,
- prawidłowości i skuteczności kierowania dzieci do rodzinnej pieczy, finansowania ich pobytu i sprawowania nadzoru.
Na potrzeby kontroli zasięgnięto również informacji w 43 innych powiatowych centrach i 9 urzędach wojewódzkich. Ponadto przeprowadzono anonimowe badanie ankietowe wśród osób prowadzących rodzinne formy pieczy i uzyskano 227 odpowiedzi zwrotnych.
Ogólne wnioski z kontroli
W ocenie NIK system pozyskiwania kandydatów do prowadzenia rodzinnych form pieczy zastępczej oraz wsparcia już funkcjonujących rodzin jest niewydolny, co powoduje umieszczanie dzieci w pieczy zastępczej ponad limit miejsc zarówno w formach rodzinnych, jak i instytucjonalnych. W 82% powiatów objętych kontrolą wskazywano na niedobór zawodowych form rodzinnej pieczy, a jedynie w 3 z 24 kontrolowanych powiatów udało się pozyskać liczbę rodzin odpowiadającą limitowi określonemu w trzyletnich Programach Rozwoju Pieczy. Np. w 2015 roku w jednostkach objętych kontrolą planowano utworzyć 174 rodziny zastępcze, a udało się utworzyć jedynie 57 rodzin (32,8%)2. Tym samym, mimo ponad sześciu lat obowiązywania ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej3 (dalej: u.w.r.), efekt deinstytucjonalizacji pieczy zastępczej, czyli rozwoju form rodzinnych kosztem miejsc w instytucjonalnej pieczy, nie jest widoczny w takim stopniu, w jakim oczekiwano. Warto zwrócić uwagę, że założenia ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej wypełniają zalecenia Europejskiej Grupy Ekspertów ds. Przejścia od Opieki Instytucjonalnej do Opieki Świadczonej na Poziomie Lokalnych Społeczności działającej przy Komisji Europejskiej odnośnie deinstytucjonalizacji4. Tabele 1 i 2 przedstawiają dane MRPiPS, dotyczące liczby dzieci umieszczonych w pieczy w latach 2012––2015 oraz liczbę podmiotów rodzinnych form pieczy w tym samym okresie. Niestety porównując dane, widać, że liczba dzieci umieszczonych w 2015 roku w instytucjonalnych formach pieczy w porównaniu z 2012 rokiem wzrosła o 1,72%, natomiast liczba dzieci umieszczonych w 2015 roku w rodzinnych formach pieczy spadła o 1,55%. Zatem odnotowana tendencja jest odwrotna do zak...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 10 wydań czasopisma "Doradca w Pomocy Społecznej"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- Pełen dostęp do archiwalnych numerów czasopisma w wersji elektronicznej
- ...i wiele więcej!