Dział: Prawo pod lupą

Jak wskazano w pierwszej części rozważań, opublikowanej w lipcowym numerze DPS 2023 na temat dochodu, zawarte w art. 8 ustawy o pomocy społecznej regulacje dotyczące definicji dochodu i sposobu jego obliczania są normami bezwzględnie wiążącymi organ stosujący prawo i nie mogą być interpretowane życzeniowo, w kontekście doświadczenia życiowego, czy przez pryzmat zasad współżycia społecznego (por.: wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 12 kwietnia 2017 r., sygn. akt II SA/Bd 1514/16). Mimo tak rygorystycznego podejścia sądów administracyjnych do ustalania składników dochodu – dają one niekiedy w swoich wyrokach pewne wskazówki dotyczące tego, że jednak nie każde przysporzenie finansowe osoby czy rodziny należy rozpatrywać w kategoriach przychodu.

Z ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów wynika, że nie tylko dłużnik alimentacyjny może stać się osobą zobowiązaną wobec funduszu alimentacyjnego. Może być nim także osoba uprawniona, która nienależnie pobrała świadczenia z funduszu.

Postępowanie o przyznanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego prowadzone jest – podobnie jak każde inne postępowanie administracyjne – na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów wprowadza jednak pewne dodatkowe uregulowania, odmienne od tych kodeksowych, które muszą mieć na uwadze osoby upoważnione do prowadzenia tych postępowań.

Zgodnie z preambułą do ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, wspieranie osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej z powodu niemożności wyegzekwowania alimentów należy łączyć z działaniami zmierzającymi do zwiększenia odpowiedzialności osób zobowiązanych do alimentacji. Dlatego w ustawie tej znalazły się regulacje nie tylko umożliwiające wsparcie dla wierzycieli alimentacyjnych, ale także narzędzia pozwalające na dyscyplinowanie dłużników do realizowania obowiązku alimentacyjnego.

Aktualnie trwają prace legislacyjne nad kolejną zmianą przepisów prawa pracy. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowało dwie obszerne nowelizacje do Kodeksu pracy. Objęte pierwszym projektem nowelizacji (druk sejmowy nr 2335) zmiany dotyczące dwóch obszarów – kontroli trzeźwości pracowników oraz pracy zdalnej – są już przedmiotem prac Sejmu. Natomiast drugi projekt znajduje się jeszcze w legislacyjnej poczekalni.

Kodeks pracy to jedna z najczęściej – przynajmniej w ostatnich latach – nowelizowanych ustaw. Szybko zmieniającą się rzeczywistość wymaga od ustawodawcy podejmowania prób nadążania z regulacjami prawnymi za potrzebami rynku pracy. Dowodzą tego ostatnio zaproponowane zmiany przepisów prawa pracy.

Ustawą z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym uchwalone zostało kolejne – po dodatku osłonowym – świadczenie mające na celu wsparcie obywateli w związku z problemami energetycznymi. W odróżnieniu jednak od dodatku osłonowego ma ono charakter bardziej powszechny, bo niezależny od dochodu.

W czerwcu br. Rada Ministrów przyjęła dokument pod nazwą „Strategia Rozwoju Usług Społecznych, polityka publiczna do roku 2030 (z perspektywą do 2035 r.)”. Proces opracowania tego dokumentu trwał długo i rozpoczął się już w 2012 roku od „Ogólnoeuropejskich wytycznych dotyczących przejścia od opieki instytucjonalnej do opieki świadczonej na poziomie lokalnych społeczności”. Dokumenty te warto przeanalizować, gdyż znajomość zawartych w nich treści znacząco ograniczyłaby duży poziom frustracji związany z pojęciem deinstytucjonalizacji.