Motywowanie do zmiany

Z asystentury rodziny korzystają zazwyczaj rodziny o niskiej jakości życia, to znaczy, że są to rodziny z uwidacznianymi w czasie wywiadu i obserwacji trudnościami socjalno-bytowymi, takimi jak brak lub niski czy nieregularny dochód, ubóstwo, zadłużenia, kiepskie warunki mieszkaniowe (przeludnienie, brak zaplecza sanitarnego, niedobór lub uszkodzenia w podstawowym wyposażeniu mieszkania, niski poziom higieny, trudności z utrzymaniem porządku, zagrożenie bezdomnością z powodu nieuregulowanych opłat czynszowych). Ponadto, pracownicy przedszkola czy szkoły zauważają, że rodzice nie radzą sobie z dziećmi, zaniedbują ich potrzeby, mają nieadekwatne wymagania do ich możliwości, stosują niekonsekwentny styl wychowania. Wydawałoby się, że te rodziny będą miały również niski poziom subiektywnej jakości życia, tj. będą niezadowolone ze swojego życia i jak najszybciej będą chciały zmienić swoje położenie. Z doświadczeń praktycznych asystentów rodziny wynika, że wśród rodziców znajdują się zarówno tacy, których subiektywna ocena jakości życia jest niska (i tych jest mniej), jak i tacy, u których jest wysoka, co oznacza, że nie odczuwają dysonansu między oczekiwaniami a realiami1. 

Praca z klientami niezadowolonymi z życia i mającymi poczcie, że warto wzmocnić kompetencje wychowawcze jest stosunkowo łatwa. Dostrzeganie rozbieżności pomiędzy tym, „co jest” (aktualna sytuacja) a tym, co rodzic „chciałby by było” (preferowana przyszłość) wpływa na chęć zmiany, tj. polepszenia środowiska wychowawczego oraz wiąże się motywacją wewnętrzną. Rodziny te częściej realizują cele ujęte w planie pracy, przy wsparciu asystenta rodziny znajdują zatrudnienie, wyzbywają się nałogów, pracują nad poprawą relacji rodzinnych. Zauważając potrzebę wzmocnienia umiejętności opiekuńczo-wychowawczych, chętnie korzystają ze wskazówek asystenta dotyczących wychowania i opieki nad dziećmi, wdrażają je w życie2.

Praca z klientem niedobrowolnym 

Coraz częściej zdarza się jednak, że do asystentury rodziny kierowani są rodzice i dzieci na wniosek pracownika socjalnego, sądu lub innych służb społecznych. Osoby te są tzw. klientami nakłanianymi lub niedobrowolnymi, nie dostrzegają problemów i nie odczuwają potrzeby zmiany. Inni specjal...