Przestępczość wśród młodzieży

Zdaniem psychologa

Zjawisko przestępczości występującej wśród młodzieży stale pozostaje w kręgu zainteresowania badaczy w obszarze teoretycznym i praktycznym. Nieustannie poszukujmy nowych sposób korygowania kryminogennych zachowań i różnych form społecznego niedostosowania. Większość szkół i ośrodków boryka się ze zjawiskiem przestępczości wśród swoich wychowanków. Aby skutecznie radzić sobie z tym problemem, warto zapoznać się z podstawową wiedzą dotyczącą tego zjawiska, mechanizmami jego powstawania i sposobami radzenia sobie.

Narzekania dorosłych na postępowanie młodzieży stanowią nieodłączny element życia. Nieuniknione jest również, że niektóre zachowania młodych osób będą wywoływały potępienie społeczne i moralne oburzenie. Odczuwalne jest to niemal przez każdą kontrkulturę. Wiele osób broni tezy, że oznaki buntu młodzieży są naturalnym elementem każdej generacji, jej dojrzewania, rozwoju i poczucia budującej się tożsamości. Każda generacja ma swoich buntowników i na ich doświadczeniach buduje nowe, ważne idee. W miarę dojrzewania i wkraczania w wiek dorosły młodzież angażuje się w życie społeczne w sposób odpowiedzialny i zdecydowana większość naturalnie wyrasta z zachowań niezgodnych z prawem. Jednak nie zawsze. Gdyby ten naturalny proces miał miejsce każdorazowo, nie musielibyśmy tworzyć statystyk przestępczości nieletnich, programów profilaktycznych i interwencji. Wśród populacji młodzieży (niezależenie od płci) wskaźnik przestępczości wzrasta od wieku mniej więcej 8 lat, osiągając apogeum w wielu lat 16.–17., a następnie opada gwałtownie między 18.–19. rokiem życia. Większość wykroczeń popełnianych przez młodzież wynika z chęci przekroczenia bariery wieku i stania się jak najszybciej dorosłym. Przykładem może być prowadzanie samochodu bez prawa jazdy czy picie alkoholu. Większość przestępstw popełnianych przez młodzież jest faktycznie domeną wieku dojrzewania, jednak nie wszyscy młodzi ludzie z niej wyrastają. Niektórzy stają się przestępcami systematycznie kontynuującymi zachowania niezgodne z prawem w życiu dorosłym. Znaczący wkład poszerzający wiedzę na ten temat miały długoterminowe badania, dotyczące wzorców łamania prawa na przestrzeni życia danej jednostki. Wykazały one istnienie określonych czynników, które charakteryzują osoby popełniające systematycznie przestępstwa. Czynniki te mają charakter ekonomiczny, społeczny i behawioralny. Zalicza się do nich antyspołeczne zachowania dziecka, nieuczciwość i agresywność, wysoki poziom impulsywności, kiepskie wyniki w nauce, podejmowanie ryzyka, ubóstwo, złe warunki mieszkaniowe oraz metody wychowawcze rodziców oscylujące wokół autorytaryzmu i przemocy. Musimy pamiętać, że wszelkie opracowania teoretyczne, dotyczące problemu przestępczości wśród młodzieży, muszą uwzględnić szeroki zakres czynników prognostycznych. Długotrwałe konsekwencje kryminalnej działalności młodzieży są bardzo poważne i obserwowalne na wielu poziomach:

POLECAMY

  1. Młoda osoba zaangażowana w kryminalny proceder raczej nie ma szans, a przynajmniej są one bardzo nikłe, na życie zgodnie z obowiązującym prawem. Systematyczny pobyt w zakładach poprawczych czy w więzieniu, nawet za niewielkie przewinienia, nie sprzyja budowaniu stabilności życiowej.
  2. Gdy młodociani przestępcy stają się dorosłymi kryminalistami, istnieje możliwość, że ich dzieci również zaangażują się w działania związane z łamaniem prawa, przedłużając w ten sposób ciąg rodzinnej przestępczości.
  3. Wszystkie przestępstwa mają ofiary, które w większym lub mniejszym stopniu cierpią w konsekwencji czynów popełnianych przez naruszających prawo.
  4. Przestępczość nieletnich pociąga za sobą wysokie koszty społeczne. Gdyby udało się zaoszczędzić choć część tych środków, można by je realizować z większym pożytkiem na potrzeby edukacyjne, prozdrowotne czy związane z opieką społ...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań czasopisma "Doradca w Pomocy Społecznej"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Pełen dostęp do archiwalnych numerów czasopisma w wersji elektronicznej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy