Osobowość antyspołeczna cz. I

Zdaniem psychologa Otwarty dostęp

Historia  rodzaju ludzkiego stanowi zapis niezwykłego okrucieństwa i destrukcyjności. Na przestrzeni czasu widać, że przekracza wszystko, co myślimy na swój temat. Czy możemy przyjąć, że człowiek wyposażony jest w jakiś specyficzny genom destrukcyjności? Co sprawia, że niektóre osoby zachowują się w sposób niepodlegający żadnym ograniczeniom społecznym? Tym, jakie są tego przyczyny i konsekwencje będziemy zajmować się w dwóch najbliższych artykułach.

Termin „psychopata” w znaczeniu obecnym został wprowadzony przez J.C. Pricharda – angielskiego lekarza badającego zachowania osób określane jako moral insanity albo moral imbecility. Główną cechą badanych był patologiczny zanik uczuć moralnych. Z kolei J. L. A. Koch, niemiecki psychiatra, wprowadził termin „psychopatia”, a dokładniej „psychopatyczna małowartościowość”. W fachowej literaturze znajdziemy szereg sposobów definiowania psychopatii, której główną kwestią opisywaną przez specjalistów jest bardzo wysoki stopnień szkodliwości społecznej, wynikający z pewnych cech osobowości oraz modeli zachowań do których zalicza się: skłonność do agresji i przemocy, wyzyskiwanie innych, manipulację, brak empatii i wrażliwości, wyrzutów sumienia i poczucia winy oraz brak realistycznej oceny własnego zachowania. Psychopatia, czyli osobowość antyspołeczna, jest to zaburzenie struktury osobowości o charakterze trwałym, które dotyczy około 2–3% każdego społeczeństwa. Zaburzenie to wiąże się z obecnością trzech deficytów psychicznych: lęku, uczenia się i relacji interpersonalnych. Deficyt lęku to defekt emocjonalny, który polega na braku umiejętności przyswajania moralnych odruchów i braku empatii. Niezdolność do uczenia się na błędach dominująca jako impulsywność opisuje defekt uczenia się. Relacje oparte na wykorzystywaniu innych do osiągnięcia własnych korzyści oraz płytkie bezemocjonalne związki, a także cierń psychopatyczny w postaci zubożenia życia psychicznego i jego kompensacji przez narcyzm, opisują zaburzenie relacji interpersonalnych. Do charakterystycznych cech należą: agresywność, zaniżony poziom empatii i wrażliwości wobec innych osób, agresywność, skłonność do stosowania przemocy i tendencja do notorycznego nieprzestrzegania norm i zasad obowiązujących w społeczności, a także skłonność do łamania prawa w wielu kategoriach od kradzieży i włamań po napaści i morderstwa. Wśród ekspertów zajmujących się badaniem czynników, które wpływają na kształtowanie się tych specyficznych cech, nie znajduje się nadal jednoznacznej odpowiedzi na pytanie: co leży u podłoża powstawania osobowości antyspołecznej? Nie znamy genezy, jednak na podstawie badań i zebranych danych statystycznych występowania tego zaburzenia mogą określać je pewne grupy leżące u podstaw psychopatii. Nancy McWilliams pisze: Kontinuum psychopatii zdecydowanie ciąży w kierunku borderline – psychotyczny, ponieważ z definicji oznacza ona niemożność wytworzenia przywiązania do drugiego człowieka i poleganiu na bardzo prymitywnych mechanizmach obronnych.1 Osoby antyspołeczne nie są w stanie nawiązać relacji z otoczeniem i przeżywać emocjonalnie świata, w którym funkcjonują. Innych traktują instrumentalnie, wykorzystując do realizacji własnych celów. Mający to zabu...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy