Czy to jest już wypalenie zawodowe

Z praktyki pracownika

Wypalenie zawodowe jest zjawiskiem dość powszechnym, spowodowanym zmianami cywilizacyjnymi oraz wzrastającymi potrzebami spełnienia się i sprostania wymaganiom organizacyjnym. Nie wynika z pojedynczej sytuacji stresowej, ale z wielu czynników, które doprowadzają do wyczerpania. Występuje wtedy, gdy dajemy z siebie tak dużo energii i zaangażowania, że oczekiwalibyśmy spektakularnych wyników lub uznania, a tak nie jest, tym bardziej że mamy poczucie występowania wielu ograniczeń. Pojawia się stres, frustracja i niezadowolenie z siebie, co negatywnie przekłada się na radzenie sobie z sytuacjami stresowymi.

Czym jest wypalenie?

Wypalenie zawodowe to stan wyczerpania jednostki spowodowany nadmiernymi wymaganiami stawianymi jej przez środowisko pracy w aspekcie społecznym i fizycznym (Freudenberger, 1974). To także frustracja odczuwana przez pracownika, która jest spowodowana brakiem możliwości osiągnięcia zamierzonych rezultatów pomimo dużego poświęcenia wkładanego w działanie. Może być spowodowana tym, że jednostka włożyła tak wiele energii w pracę, że nie starcza już sił na jej kontynuację z dotychczasową skutecznością (Litzke, Schun, 2007). Skutkuje to między innymi utratą zaangażowania w działania zawodowe oraz różnorodnymi problemi psychosomatycznymi.

POLECAMY

Czym nie jest wypalenie?

Wypalenie zawodowe nie jest równoznaczne ze stresem, ponieważ stres może być spowodowany wieloma czynnikami, podczas gdy w przypadku wypalenia zawodowego mocno akcentuje się kwestie związane z aspektem społecznym. Jednak stres jest bezspornie jedną z przyczyn wystąpienia wypalenia zawodowego. Ponadto, pierwsze objawy związane ze stresem pojawiają się w aspekcie fizycznym, podczas gdy w przypadku wypalenia – w aspekcie emocjonalnym. Najsilniejsza zależność pomiędzy stresem a składnikami wypalenia zawodowego dotyczy wyczerpania emocjonalnego, w dalszej kolejności depersonalizacji, a najsłabsza – obniżonego poczucia dokonań osobistych (Mańkowska, 2016). Różnica między stresem a wypaleniem zawodowym występuje również w kontekście procesu adaptacji do sytuacji trudnej (Schaufeli, Enzmann, 1998). Podjęcie właściwych działań adaptacyjnych w sytuacji doświadczania stresu pozwala pracownikowi powrócić do normalnego funkcjonowania, co nie jest możliwe w przypadku wypalenia zawodowego ze względu na zachodzące zmiany w obrębie postaw wobec wykonywanej pracy.
Należy także podkreślić różnicę pomiędzy wypaleniem zawodowym a depresją, mianowicie dotyczy odczuwanych emocji – w przypadku depresji jest to poczucie winy, a w przypadku wypalenia – gniew (Freudenberg...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań czasopisma "Doradca w Pomocy Społecznej"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Pełen dostęp do archiwalnych numerów czasopisma w wersji elektronicznej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy