Mimo różnorodności uzależnień behawioralnych związanych z aktywnością w Internecie oraz nowymi technologiami, istnieje kilka komponentów tej choroby, które są wspólne dla różnych nałogowych doświadczeń. Komponenty te składają nie na obraz uzależnienia i powiązane są bezpośrednio z kryteriami uzależnienia stosowanymi w diagnostyce (np. ICD-10). Aby skutecznie rozpoznawać e-uzależnienia, warto znać podstawowe objawy pozwalające skutecznie interweniować w sytuacji zagrażającej. W trakcie diagnozy należy rozpoznać na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy przynajmniej 3 objawy z wymienionych 6,
które utrzymały się przynajmniej przez 1 miesiąc, aby zdiagnozować zespół uzależnienia. Warto pamiętać, że wśród osób uzależnionych od czynności realizowanych w Internecie oraz nowych technologii pozostaje duża grupa ludzi, którzy nałogowo korzystają z Internetu od najmłodszych lat oraz, że często wymienione poniżej objawy składają się na ich wieloletni styl funkcjonowania. Kryteria te stosuje się również w przypadku uzależnienia do social mediów.
Najważniejszym w mojej opinii objawem świadczącym o rozwijającej się chorobie jest objaw związany z negatywnymi konsekwencjami, które są bezpośrednio związane z zachowaniem nałogowym. Jeżeli człowiek ponosi wyraźne negatywne konsekwencje swoich zachowań i sam uznaje je za istotne, jednocześnie zdaje sobie sprawę ze związku pomiędzy tymi konsekwencjami, a swoim zachowaniem nałogowym i mimo to kontynuuje to zachowanie, stanowi to wystarczający powód do skorzystania z pomocy specjalisty. Ponadto warto zawsze zwrócić uwagę na znaczenie, jakie osoba owemu zachowaniu przypisuje. Jeżeli zauważamy narrację wartościującą rzeczywistość wirtualną w sposób, który sprawia, iż inne wartości tracą na znaczeniu, oznacza to, że warto wykonać diagnostyczne testy przesiewowe w kierunku uzależnienia. Narracja wartościująca w przypadku uzależnienia od mediów społecznościowych może wyglądać w sposób następujący:
POLECAMY
- „w sieci mam prawdziwych przyjaciół”,
- „w sieci spotykam ludzi, którzy lepiej mnie rozumieją”,
- „w sieci spotykam ludzi podobnych do siebie, częściej niż w rzeczywistości analogowej”,
- „brak dostępu do mediów społecznościowych sprawi, że wypadnę z obiegu”,
- „potrzebuję wiedzieć, co się na bieżąco dzieje w mediach społecznościowych”,
- „najbardziej wartościowe rzeczy dzieją się w sieci”.
Komponenty uzależnienia od czynności realizowanych w internecie lub przy użyciu nowych technologii
- Negatywne konsekwencje zachowań nałogowych, o których wiemy, że są bezpośrednio powiązane z nałogiem.
- Trudność w kontrolowaniu zachowań nałogowych, mimo podejmowanych prób.
- Wzrost tolerancji na zachowanie nałogowe – w przypadku uzależnień behawioralnych jest to wskaźnik wybitnie ilościowy.
- Zaniedbywanie innych alternatywnych zachowań będących źródłem przyjemności, pod warunkiem, że te alternatywne zachowania miały kiedykolwiek miejsce.
- Doświadczanie objawów zespołu odstawienia, takich jak: niepokój, zaburzenia emocjonalne, ataki złości, zaburzenia koncentracji uwagi, zaburzenia pamięci, objawy psychotyczne, w tym urojeniowe, lub zaburzenia snu, odżywiania czy uporczywe bóle bez wyraźnego podłoża chorobowego.
- Różne formy poczucia przymusu powtarzania zachowania,...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 10 wydań czasopisma "Doradca w Pomocy Społecznej"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- Pełen dostęp do archiwalnych numerów czasopisma w wersji elektronicznej
- ...i wiele więcej!