Spokojnie, to tylko stres

Stres to stan mobilizacji organizmu, który jest reakcją na negatywne bodźce fizyczne i psychiczne. Długotrwały stres może doprowadzić do zaburzeń czynnościowych, a nawet do schorzeń organicznych. Stres towarzyszy człowiekowi od zawsze. Naszym praprzodkom pozwalał w sytuacji zagrożenia mobilizować siły i środki do zwalczania niebezpieczeństwa. Elżbieta Krywult opisuje typowy przebieg sytuacji stresowej:

• stadium alarmowe – człowiek odczuwa działanie stresora, czuje się bezsilny i zagrożony, jednocześnie przygotowuje się do zmierzenia z niebezpieczeństwem;
• stadium adaptacji – człowiek odczuwający działanie stresora nauczył się już skutecznie i bez nadmiernych zaburzeń radzić sobie ze stresem;
• stadium wyczerpania – człowiek zużył zapasy swojej energii, odczuwa zmęczenie lub załamuje się. Organizm jest wycieńczony.
   

Nieco inaczej fazy te nazywa Rosemarie Portmann: faza alarmu, faza sprzeciwu, faza odpoczynku lub wycieńczenia. Według niej reakcje na stres występują w trzech sferach: kognitywnej, emocjonalnej i fizycznej. W sferze kognitywnej są to: negatywne myślenie, brak koncentracji, chaos myślowy, blokada mentalna, rozmyślanie. W sferze emocjonalnej pojawiają się: niepewność, niepokój, nerwowość, rozdrażnienie, lęk, wściekłość, strach, panika, zdenerwowanie, napięcie. W sferze fizycznej: kołatanie serca, rumieńce, potliwość, nogi jak z waty, jąkanie się, tiki, mdł...