Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Część III – wybrane aspekty postępowania o przyznanie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego

Ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego następuje na wniosek. Wnioskodawcą jest osoba uprawniona – czyli osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna. Ponieważ najczęściej osoba uprawniona jest małoletnia, wniosek w takiej sytuacji składa jej przedstawiciel ustawowy, a jeśli jest pełnoletnia – składa go sama.

Ponieważ, zgodnie z art. 25 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów – w sprawach nieuregulowanych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego – nie można wykluczyć także sytuacji, w której wnioskodawca może działać przez pełnomocnika. Wówczas pamiętać należy jednak o tym, że pełnomocnik nie jest wnioskodawcą, a jedynie go zastępuje (reprezentuje). W takich wypadkach w każdym piśmie kierowanym do strony należy wskazywać, że działa ona przez pełnomocnika, a doręczeń (zgodnie z art. 40 § 2 k.p.a.) należy dokonywać na adres pełnomocnika. Należy również pamiętać o tym, że zgodnie z art. 33 k.p.a. dokument potwierdzający udzielenie pełnomocnictwa winien znajdować się w aktach sprawy.

Złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego wszczyna postępowanie administracyjne. Jednak w odróżnieniu od przepisów art. 35 k.p.a. nakładających na organ obowiązek załatwienia sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w terminie jedno- lub dwumiesięcznym, ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów zakreśla inne terminy jego zakończenia.

Terminy załatwienia sprawy i wypłaty świadczeń

Przede wszystkim przy omawianiu tego zagadnienia wskazać należy, że świadczenia z funduszu alimentacyjnego mają charakter periodyczny (świadczenia wypłaca się co miesiąc), a prawo do nich ustala się na okres świadczeniowy. Zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy – okres świadczeniowy, na jaki ustala się prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego, to okres roczny – od dnia 1 października do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Wnioski o ustalenie prawa do świadczenia na nowy okres świadczeniowy przyjmowane są od dnia 1 lipca danego roku – elektronicznie, a od dnia 1 sierpnia danego roku – papierowo.

Natomiast termin zakończenia postępowania i rozpoczęcia wypłaty świadczeń uzależniony jest od momentu złożenia wniosku przez stronę i ustala się go następująco:

• do dnia 31 października – w przypadku złożenia wniosku o świadczenia na nowy okres świadczeniowy wraz z wymaganymi dokumentami do dnia 31 sierpnia danego roku,
• do dnia 30 listopada – w przypadku złożenia wniosku o świadczenia na nowy okres świadczeniowy wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 września do dnia 30 września danego roku,
• do dnia 31 grudnia – w przypadku złożenia wniosku o świadczenia na nowy okres świadczeniowy wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 października do dnia 31 października danego roku,
• do dnia 31 stycznia następnego roku – w przypadku złożenia wniosku o świadczenia na nowy okres świadczeniowy wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 listopada do dnia 30 listopada danego roku,
• do ostatniego dnia lutego następnego roku – w przypadku złożenia wniosku o świadczenia na nowy okres świadczeniowy wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 grudnia danego roku do dnia 31 stycznia następnego roku,
• w okresie wskazanym w art. 35 k.p.a. – w każdym przypadku złożenia wniosku po 31 stycznia następnego roku.

Co oznacza zwrot „wraz z wymaganymi dokumentami”?

Zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy, do wniosku należy dołączyć odpowiednio:

• zaświadczenia lub oświadczenia dokumentujące wysokość innych dochodów niż dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczące każdego członka rodziny;
• zaświadczenia lub oświadczenia oraz dowody niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia:
  • zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne albo oświadczenie stwierdzające bezskuteczność egzekucji,
  • odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty, odpis postanowienia sądu o zabezpieczeniu powództwa o alimenty, odpis protokołu zawierającego treść ugody sądowej lub ugody zawartej przed mediatorem,
  • orzeczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dla osoby uprawnionej,
  • oświadczenie o uczęszczaniu osoby uprawnionej do szkoły lub szkoły wyższej,
  • informacje właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności, w szczególności w związku z:
    • brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub
    • brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą,
• inne dokumenty potwierdzające spełnianie warunków do przyznania lub ustalenia wysokości świadczenia z funduszu alimentacyjnego będącego przedmiotem wniosku.

Inaczej niż w zapisach art. 64 k.p.a. ukształtowane zostały zasady poprawiania bądź uzupełniania wniosków o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Zgodnie z § 8 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2017 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach w sprawach o ustalenie prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 1467) – zwanego dalej rozporządzeniem – w przypadku złożenia nieprawidłowo wypełnionego wniosku organ właściwy wierzyciela przyjmuje wniosek i wzywa, wraz z pouczeniem, pisemnie wnioskodawcę do poprawienia lub uzupełnienia wniosku w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania – pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Natomiast w przypadku złożenia wniosku bez wymaganych dokumentów organ właściwy wierzyciela przyjmuje wniosek i wzywa, wraz z pouczeniem, pisemnie wnioskodawcę do uzupełnienia brakujących dokumentów w terminie nie krótszym niż 14 dni i nie dłuższym niż 30 dni – także pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

W tym miejscu należy przypomnieć, że wskazane powyżej rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2017 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach w sprawach o ustalenie prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego utraci moc najpóźniej w dniu 13 lipca 2023 r. – na podstawie art. 22 ustawy z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny (Dz. U. z 2021 r., poz. 1162), zgodnie z którym dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie dotąd obowiązującego art. 15 ust. 9 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie zaktualizowanego art. 15 ust. 9, jednak nie dłużej niż przez 24 miesiące od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Decyzja

Po przeprowadzeniu weryfikacji złożonego wniosku organ winien zakończyć postępowanie wydaniem decyzji. W tym zakresie znajdzie zastosowanie art. 104 k.p.a., zgodnie z którym organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej, a decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. Zastosowanie znajdzie również art. 107 k.p.a. określający elementy składowe decyzji administracyjnej.

W sposób szczególny uregulowana została kwestia wykonalności decyzji przyznającej świadczenia z funduszu. O ile z zasad opisanych w art. 130 k.p.a. wynika, że co do zasady decyzja administracyjna nie podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, chyba że nadano jej rygor natychmiastowej wykonalności albo strona zrzekła się prawa do odwołania, albo jest zgodna z żądaniem strony, o tyle w przypadku decyzji „funduszowych” zachodzi ten przypadek, o którym mowa w art. 130 § 3 pkt 2 k.p.a., zgodnie z którym kodeksowych regulacji dotyczących wykonalności nie stosuje się, gdy decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy. Zgodnie z art. 20 ust. 2 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, decyzje w sprawach świadczeń z funduszu alimentacyjnego są natychmiast wykonalne, z wyjątkiem decyzji w sprawach dotyczących nienależnie pobranych świadczeń. I słusznie – decyzje ustalające prawo do tych świadczeń realizują bowiem zarówno szczególnie ważny interes społeczny, jakim jest dobro dziecka, jak również interes strony. Zatem nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności z mocy samego prawa, bez potrzeby nadawania go przez organ (co w myśl art. 108 k.p.a. ma charakter uznaniowy), jest dobrym rozwiązaniem.

Odnosząc się do treści decyzji przyznającej prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, pozwolę sobie na jedną – konieczną w świetle stanowiska orzecznictwa – uwagę dotyczącą niezbędnego elementu decyzji, którego k.p.a. w art. 107 nie wymienia. Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy, w przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania lub utraty dochodu albo innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego – osoba uprawniona (albo jej przedstawiciel ustawowy), która złożyła wniosek o przyznanie świadczenia z funduszu, jest obowiązana do niezwłocznego powiadomienia o tym organu wypłacającego świadczenia. I w mojej ocenie należy stronę pouczyć o tym w decyzji. Podobnie jak o treści art. 23, tj. o okolicznościach i skutkach nienależnie pobranych świadczeń. To, że zazwyczaj treść tych przepisów znajduje się we wniosku składanym przez stronę, to w moim przekonaniu za mało – wniosek strona oddaje organowi, zawsze może informować, że nie miała świadomości braku czy utraty uprawnień do świadczeń. Natomiast decyzja jest jej doręczana, więc uchylić się od posiadania tej wiedzy, a co za tym idzie – świadomości, już nie może. Jest to bardzo istotne, w sytuacji gdy orzecznictwo stoi na stanowisku, że dla podjęcia rozstrzygnięcia o zwrocie nienależnie pobranego świadczenia nie jest wystarczające samo stwierdzenie, że pobrane świadczenie jest nienależne, ale konieczne jest wykazanie, że osoba, której te świadczenia wypłacono, pobrała je ze świadomością, że świadczenie to jej nie przysługuje, a więc, że można ją uznać za „osobę, która pobrała nienależne świadczenia”. Zdaniem sądów nie można uznać świadczeń za nienależnie pobrane, jeżeli strona przyjmowała je bez świadomości, że jej się nie należały. Obowiązek zwrotu wypłaconych świadczeń obciąża zatem tylko tego, kto przyjął świadczenie w złej wierze, wiedząc, że mu się ono nie należy. Tym samym dla prawidłowego ustalenia obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia decydujące znaczenie ma świadomość osoby pobierającej świadczenie (por.: wyrok NSA z dnia 17 listopada 2020 r., sygn. akt I OSK 1163/20; wyrok WSA w Gliwicach z dnia 16 grudnia 2022 r., sygn. akt II SA/Gl 1346/22; wyrok NSA z dnia 21 września 2021 r., sygn. akt I OSK 4327/18).

Wstrzymanie wypłaty świadczenia

W związku z tym, że strona ma obowiązek – w myśl art. 19 ustawy – niezwłocznego powiadomienia organu wypłacającego świadczenia o każdym przypadku wystąpienia zmian w liczbie członków rodziny, uzyskania lub utraty dochodu albo innych zmian mających wpływ na prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, to właśnie te informacje służą do weryfikacji przez organ prawa do dalszego pobierania świadczeń. Nie zawsze jednak strona ten obowiązek realizuje. Nie oznacza to jednak, że organ nie poweźmie informacji o zmianach w sytuacji osoby uprawnionej w inny sposób – np. przy okazji prowadzenia postępowania w innych sprawach. Przepisy ustawy i wskazanego powyżej rozporządzenia zawierają zasady postępowania w takich sprawach.

Zgodnie z § 10 rozporządzenia, w przypadku gdy organ właściwy wierzyciela poweźmie wątpliwość co do okoliczności mających wpływ na prawo do świadczeń, powiadamia niezwłocznie osobę pobierającą świadczenia o konieczności złożenia w wyznaczonym terminie, nie dłuższym niż 14 dni, licząc od dnia otrzymania wezwania, wyjaśnień w sprawie lub dostarczenia niezbędnych dokumentów, a w przypadku niezłożenia w wyznaczonym terminie wyjaśnień w sprawie lub niedostarczenia niezbędnych dokumentów wstrzymuje się wypłatę świadczeń.

Z kolei art. 21 ustawy stanowi, że wypłatę świadczeń z funduszu alimentacyjnego wstrzymuje się, jeżeli osoba uprawniona albo jej przedstawiciel ustawowy, którzy złożyli wniosek o przyznanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego:

• odmówili udzielenia lub nie udzielili w wyznaczonym terminie wyjaśnień co do okoliczności mających wpływ na prawo do świadczeń;
• odmówili udzielenia organowi prowadzącemu postępowanie egzekucyjne informacji mających wpływ na skuteczność egzekucji lub udzielili informacji nieprawdziwych;
• nie podejmują świadczeń przez trzy kolejne miesiące kalendarzowe.

Jeżeli strona złoży wyjaśnienia i osobie uprawnionej nadal świadczenia będą przysługiwać, następuje wznowienie wypłaty świadczeń od miesiąca, w którym wpłynęły wyjaśnienia, do końca okresu świadczeniowego. Jeżeli osoba uprawniona zgłosi się po upływie trzech miesięcy – świadczenia z funduszu alimentacyjnego wypłaca się jej za cały okres wstrzymania, o ile nadal spełnia ona warunki do ich otrzymywania. Natomiast jeżeli wznowienie wypłaty wstrzymanych świadczeń z funduszu alimentacyjnego nie nastąpi do końca okresu świadczeniowego, prawo do świadczeń wygasa.

Co do formy wstrzymania wypłaty świadczeń, ponieważ temat ten wywoływał różne problemy interpretacyjne i różne były praktyki organów, jednoznacznie w tym przedmiocie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny. Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 9 lutego 2016 r., sygn. akt I OSK 1120/14 cyt.:

• „Wstrzymanie wypłaty świadczenia z funduszu alimentacyjnego, na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy z 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów jest czynnością materialno-techniczną, podlegającą zaskarżeniu do sądu administracyjnego na podstawie art. 52 § 3 p.p.s.a.
• W przypadku zawiadomienia organu przez świadczeniobiorcę w trybie art. 19 ust. 1 powołanej ustawy o zmianie sytuacji rodzinnej, dochodowej lub osobistej, która może mieć wpływ na dalsze pobieranie świadczeń, organ do czasu ostatecznego wyjaśnienia sprawy, stosownie do art. 21 ust. 1 ustawy, czynnością materialno-techniczną wstrzymuje wypłatę świadczenia.
• Instytucja wstrzymania wypłaty świadczenia jest doraźnym środkiem zmierzającym nie tylko do tego, aby zapobiegać sytuacji wypłaty środków pieniężnych, które nie powinny zostać ze środków publicznych wypłacone, ale również chronić ma przed nadmiernym obciążeniem osób w wypadku nakazania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia” (podobnie: wyrok WSA w Gliwicach z dnia 28 marca 2019 r., sygn. akt IV SA/Gl 1092/18).

Marnotrawienie świadczenia

Regulacje dotyczące marnotrawienia świadczeń z funduszu alimentacyjnego nie są nowym rozwiązaniem w ustawie, jednakże rzadko spotyka się przypadki stosowania art. 10 ust. 4. 

Powyższy przepis należy odczytywać w powiązaniu z celem, któremu służyć mają świadczenia z funduszu alimentacyjnego, a jest nim wspieranie osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej z powodu niemożności wyegzekwowania alimentów, co wynika wprost z preambuły do ustawy. Skoro tak, to świadczenia winny być przeznaczane na zaspokojenie konkretnych potrzeb, tj. związanych z zaspokojeniem potrzeb życiowych.

W takiej sytuacji należałoby zmienić decyzję ustalającą prawo do świadczeń w części dotyczącej sposobu realizacji świadczenia – ponieważ regułą jest realizowanie tego w formie pieniężnej i taki zapis znajduje się w decyzji pierwotnej. Za decyzyjną formą przemawia także i to, że regulacja ta wpływa istotnie na uprawnienie osoby pobierającej świadczenie – ograniczając jej dowolność w wydatkowaniu tego świadczenia. Dlatego w ramach prowadzonego postępowania wszczętego z urzędu organ zobowiązany jest podjąć wszelkie niezbędne czynności celem dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, mając przy tym na uwadze słuszny interes dziecka, któremu te świadczenia mają służyć.

Zmiana lub uchylenie decyzji przyznającej prawo do świadczeń

Zgodnie z art. 24 ustawy organ właściwy wierzyciela może bez zgody osoby uprawnionej albo jej przedstawiciela ustawowego zmienić lub uchylić ostateczną decyzję administracyjną, na mocy której strona nabyła prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, jeżeli uległa zmianie sytuacja rodzinna lub dochodowa rodziny mająca wpływ na prawo do świadczeń, egzekucja stała się skuteczna, osoba nienależnie pobrała świadczenia lub wystąpiły inne okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń. Zmiana decyzji na korzyść osoby uprawnionej nie wymaga jej zgody.

Jest to istotne odstępstwo (aczkolwiek dozwolone przepisami k.p.a.) od jednej z zasad ogólnych postępowania administracyjnego, jaką jest zasada trwałości decyzji administracyjnych. Należy jednak pamiętać o dwóch zasadach, które należy stosować w sytuacji, o jakiej mowa w art. 24 ust. 1 ustawy, a ukształtowanych na gruncie utrwalonego orzecznictwa i praktyki:

• po pierwsze – zmiana lub uchylenie decyzji może nastąpić jedynie na przyszłość – zgodnie z orzecznictwem art. 24 ust. 1 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów nie stanowi podstawy do orzekania z mocą wsteczną o uprawnieniach skarżącego i to na jego niekorzyść (por.: wyrok WSA w Gliwicach z dnia 23 stycznia 2019 r., sygn. akt IV SA/Gl 894/18; wyrok WSA w Krakowie z dnia 10 lipca 2019 r., sygn. akt III SA/Kr 375/19); zatem niemożliwe są zmiana czy uchylenie decyzji za okres, w którym strona skonsumowała (pobrała) już przyznane świadczenie;
• po drugie – zmiana lub uchylenie decyzji przyznającej świadczenia z funduszu może dotyczyć jedynie aktu administracyjnego, który nadal reguluje sytuację prawną osoby otrzymującej bieżące świadczenia z tego funduszu, a rozstrzygnięcie wydane w tym postępowaniu może dotyczyć jedynie prawa strony do świadczeń dotąd przez nią nieotrzymanych (por.: wyrok WSA w Gliwicach z dnia 18 grudnia 2018 r., sygn. akt IV SA/Gl 893/18; wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 listopada 2018 r., sygn. akt I SA/Wa 851/18; wyrok WSA w Poznaniu z dnia 3 czerwca 2022 r., sygn. akt II SA/Po 331/22); zatem nie można uchylić lub zmienić decyzji, która już „wyszła” z obiegu prawnego na skutek upływu czasu, na który była wydana.

Zmiana wysokości alimentów

Przepisy art. 29 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów regulują kilka sytuacji, które mogą nastąpić w związku ze zmianą stanu prawnego – podwyższenie alimentów, obniżenie alimentów i zwolnienie z obowiązku alimentacyjnego.

Zasadą jest natomiast kolejność działań poszczególnych organów uczestniczących w postępowaniach związanych z egzekwowaniem uprawnień do alimentów przez osobę uprawnioną, która wskazana została w art. 29 ust. 1 ustawy: najpierw uzyskanie tytułu wykonawczego (sąd), następnie wpływ tytułu wykonawczego do organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne (zasadniczo – komornik), a dopiero potem zmiana decyzji wydanej przez organ wierzyciela w części dotyczącej wysokości świadczeń z funduszu. Przy tym zmiana w wysokości świadczeń następuje od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana wysokości zasądzonych alimentów.

Problem interpretacyjny dotyczący pojęcia „od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana wysokości zasądzonych alimentów” został jednoznacznie przesądzony w orzecznictwie. 

Istotne jest przy tym, że zgodnie z art. 777 § 1 pkt 1 k.p.c., tytułami egzekucyjnymi są nie tylko orzeczenia sądu prawomocne, ale również podlegające natychmiastowemu wykonaniu. Niezasadne zatem jest ograniczanie zakresu tytułu wykonawczego wyłącznie do orzeczeń prawomocnych. Jeżeli organy powzięły jakąkolwiek wątpliwość co do charakteru otrzymanego przez organ egzekucyjny tytułu, to powinny weryfikować datę nadania klauzuli wykonalności, a nie datę jego prawomocności, zgodnie bowiem z art. 776 k.p.c. tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności (por.: wyrok NSA z dnia 24 lutego 2021 r.).

Zgodnie natomiast z art. 29 ust. 2 ustawy, w przypadku gdy osoba uprawniona otrzymała w okresie od dnia zmiany wysokości zasądzonych alimentów do dnia wpływu tytułu wykonawczego do organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne świadczenia z funduszu alimentacyjnego w wysokości wyższej niż zasądzone alimenty za ten okres (czyli alimenty zostały obniżone), jest obowiązana do ich zwrotu bez odsetek. Przepis art. 23 – o nienależnie pobranych świadczeniach – stosuje się odpowiednio. Analogicznie rozwiązana została także (w art. 29 ust. 3) sytuacja zwolnienia dłużnika z obowiązku alimentacyjnego. Orzecznictwo zwraca uwagę, że jeżeli zmieniła się wysokość alimentów od konkretnie określonego dnia i w konsekwencji komornik sądowy prowadzi postępowanie egzekucyjne również od tej daty, to organ winien dokonać zmiany wysokości świadczenia z funduszu alimentacyjnego również z uwzględnieniem tego dnia – stanowi on bowiem podstawę wyznaczenia okresu, za jaki organ będzie mógł żądać zwrotu nadpłaconego świadczenia (por.: wyrok WSA w Lublinie z dnia 15 grudnia 2021 r., sygn. akt II SA/Lu 746/21). Dodatkowo w kwestii odpowiedniego stosowania art. 23 – w sprawach wskazanych w art. 29 ust. 2 i ust. 3 – nie będą miały zastosowania przepisy art. 23 ust. 1, ust. 1a i ust. 7. Pozostałe przepisy art. 23 dotyczące przedawnienia, potrąceń, egzekucji, umorzenia, odroczenia albo rozłożenia płatności na raty, czy też wygaśnięcia należności mogą mieć odpowiednie zastosowanie (por.: wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 18 grudnia 2018 r., sygn. akt II SA/Bd 1013/18).

Z kolei w myśl art. 29 ust. 4 ustawy, w przypadku podniesienia wysokości zasądzonych alimentów dokonuje się wyrównania za okres, o którym mowa w ust. 2 (czyli od dnia zmiany) – pamiętając wszak (w świetle powyżej zamieszczonych rozważań), że ten dzień zmiany oznacza dzień, w którym tytuł egzekucyjny stał się tytułem wykonawczym.