Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Część III – wybrane aspekty postępowania o przyznanie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego

Ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego następuje na wniosek. Wnioskodawcą jest osoba uprawniona – czyli osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna. Ponieważ najczęściej osoba uprawniona jest małoletnia, wniosek w takiej sytuacji składa jej przedstawiciel ustawowy, a jeśli jest pełnoletnia – składa go sama.

Ponieważ, zgodnie z art. 25 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów – w sprawach nieuregulowanych stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego – nie można wykluczyć także sytuacji, w której wnioskodawca może działać przez pełnomocnika. Wówczas pamiętać należy jednak o tym, że pełnomocnik nie jest wnioskodawcą, a jedynie go zastępuje (reprezentuje). W takich wypadkach w każdym piśmie kierowanym do strony należy wskazywać, że działa ona przez pełnomocnika, a doręczeń (zgodnie z art. 40 § 2 k.p.a.) należy dokonywać na adres pełnomocnika. Należy również pamiętać o tym, że zgodnie z art. 33 k.p.a. dokument potwierdzający udzielenie pełnomocnictwa winien znajdować się w aktach sprawy.

Złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego wszczyna postępowanie administracyjne. Jednak w odróżnieniu od przepisów art. 35 k.p.a. nakładających na organ obowiązek załatwienia sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w terminie jedno- lub dwumiesięcznym, ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów zakreśla inne terminy jego zakończenia.

Terminy załatwienia sprawy i wypłaty świadczeń

Przede wszystkim przy omawianiu tego zagadnienia wskazać należy, że świadczenia z funduszu alimentacyjnego mają charakter periodyczny (świadczenia wypłaca się co miesiąc), a prawo do nich ustala się na okres świadczeniowy. Zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy – okres świadczeniowy, na jaki ustala się prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego, to okres roczny – od dnia 1 października do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Wnioski o ustalenie prawa do świadczenia na nowy okres świadczeniowy przyjmowane są od dnia 1 lipca danego roku – elektronicznie, a od dnia 1 sierpnia danego roku – papierowo.

Natomiast termin zakończenia postępowania i rozpoczęcia wypłaty świadczeń uzależniony jest od momentu złożenia wniosku przez stronę i ustala się go następująco:

• do dnia 31 października – w przypadku złożenia wniosku o świadczenia na nowy okres świadczeniowy wraz z wymaganymi dokumentami do dnia 31 sierpnia danego roku,
• do dnia 30 listopada – w przypadku złożenia wniosku o świadczenia na nowy okres świadczeniowy wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 września do dnia 30 września danego roku,
• do dnia 31 grudnia – w przypadku złożenia wniosku o świadczenia na nowy okres świadczeniowy wraz z wymaganymi dokumentami w okresie od dnia 1 października do dnia 31 października danego roku,
• do dnia 31 stycznia następnego roku – w przypadk...