Świadczenia niepieniężne z pomocy społecznej – czy można żądać ich zwrotu?

Prawo pod lupą

Postawione w tytule pytanie – czy OPS może żądać zwrotu wydatków na świadczenia niepieniężne z pomocy społecznej? – to zagadnienie, któremu należy przyjrzeć się bliżej. Świadczenia niepieniężne z pomocy społecznej, podobnie jak świadczenia pieniężne, udzielane są po przeprowadzeniu postępowania na zasadach określonych przepisami ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j.: Dz. U. z 2019 r., poz. 1507 z późn. zm.). Podobnie jak w przypadku świadczeń pieniężnych, świadczenia niepieniężne przyznawane są po spełnieniu ustawowych przesłanek określonych w przepisach szczególnych ww. ustawy. Czy jest zatem także możliwe, tak jak w przypadku świadczeń pieniężnych, dochodzenie zwrotu wydatków na świadczenia niepieniężne, w przypadku późniejszego ustalenia odmiennych niż wyjściowe okoliczności, które były podstawą przyznania takich świadczeń?

Co mówią przepisy?

Zgodnie z przepisem art. 2 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężania trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Z przepisu tego wynika zatem, że pomoc społeczna ma charakter subsydiarny, a zatem osoba potrzebująca pomocy (wsparcia) w pierwszej kolejności, w celu zaspokojenia swoich potrzeb powinna wykorzystać własne możliwości i środki i dopiero wówczas, gdy okażą się one niewystarczające, może zwrócić się o pomoc państwa w przezwyciężeniu swojej trudnej sytuacji życiowej1. Co więcej, ustawa o pomocy społecznej formułuje w ww. przepisie podstawową zasadę, wedle której każda osoba ma obowiązek pełnego wykorzystania własnych uprawnień, zasobów i możliwości w celu pokonania trudnej sytuacji życiowej, a jeżeli nie wykonuje takiego obowiązku, to zasadniczo nie jest uzasadnione udzielenie takiej osobie pomocy ze środków publicznych2.
Sformułowane w przepisach art. 3 ustawy o pomocy społecznej zasady i cele pomocy społecznej, zgodnie...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań czasopisma "Doradca w Pomocy Społecznej"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Pełen dostęp do archiwalnych numerów czasopisma w wersji elektronicznej
  • ...i wiele więcej!

Przypisy