Ustawa wskazuje przyczyny, z jakich można wszczynać i prowadzić spory zbiorowe, zasady reprezentacji stron sporu, warunki legalności sporu, działania poprzedzające strajk, inne niż strajk możliwości protestacyjne, a także kwestię odpowiedzialności za naruszenie jej przepisów.
POLECAMY
Przedmiot sporu zbiorowego
O sporze zbiorowym mówimy wówczas, gdy toczy się on pomiędzy pracownikami a pracodawcą bądź pomiędzy pracownikami a kilkoma pracodawcami. Jeżeli więc po stronie pracowniczej występuje określona zbiorowość (może to być nawet kilku pracowników, jeżeli chodzi o mniejsze zakłady pracy), wówczas mówimy o sporze zbiorowym, w przeciwieństwie do sporu indywidualnego, gdzie po stronie pracownika występuje jedna osoba.
Nie można wszczynać i prowadzić sporu zbiorowego, którego celem byłoby poparcie indywidualnych żądań pracowniczych, jeżeli ich rozstrzygnięcie jest możliwe w postępowaniu przed organem rozstrzygającym spory o roszczenia pracowników. Jeżeli więc określona sprawa może zostać rozstrzygnięta przez sąd pracy, nie może ona stanowić przedmiotu sporu zbiorowego (np. kwestia odwołania od otrzymanego wypowiedzenia umowy o pracę czy żądanie zapłaty za pracę w godzinach nadliczbowych).
Jeżeli spór zbiorowy miałby natomiast dotyczyć układu zbiorowego pracy lub innego porozumienia, którego stroną jest organizacja związkowa, wszczęcie i prowadzenie sporu o zmianę układu lub porozumienia może nastąpić dopiero z dniem ich wypowiedzenia. Sporne może być uznanie co oznacza dzień wypowiedzenia – czy jest to dzień złożenia wypowiedzenia, czy upływu terminu wypowiedzenia. Z ostrożności skłaniam się za przyjęciem stanowiska, iż wszczęcie sporu będzie możliwe dopiero po upływie terminu wypowiedzenia. Co do zasady, okres wypowiedzenia układu wynosi 3 miesiące kalendarzowe, chyba że strony układu postanowią inaczej (art. 241 [7] § 3 Kodeksu pracy).
Reprezentacja stron
Pracodawcą w rozumieniu przepisów ustawy jest pracodawca w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy (czyli jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników) oraz jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one inną niż pracownik osobę wykonu...