Myślenie niewerbalne jest lepiej rozwinięte u osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu niż u osób neurotypowych. Wiele z tych osób cechuje słaba centralna koherencja, czyli skłonność do wyławiania szczegółów z postrzeganej rzeczywistości oraz zdolność dostrzegania istniejących w niej schematów. Taka specyfika pracy mózgu sprawia, że osoba z ASD najpierw zobaczy drzewa, a dopiero później las.
Obok centralnej koherencji, w przypadku osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, ocenia się deficyty w obszarze teorii umysłu. Teoria umysłu to intuicyjna zdolność do rozumienia własnych i cudzych stanów umysłowych. Dzięki niej jesteśmy w stanie odczytywać intencje innych ludzi na podstawie tego, jak się zachowują i co mówią. Możemy wyrazić proste (podstawowe) pragnienia, oczekiwania, oceny, przekonania oraz złożone zależności pomiędzy stanami mentalnymi różnych osób („wiem, że ty wiesz, że ja wiem”). Zdolność do mentalizacji (tzw. czytanie w umyśle) jest niezbędna do rozumienia humoru, ironii, sarkazmu, metafory, kłamstwa i intencji innych ludzi, czyli wszystkiego, co przekracza dosłowne znaczenie słów. Istnieje widoczna nieprawidłowość w rozwoju teorii umysłu u dzieci z ASD. U neurotypowych dzieci ta umiejętność kształtuje się samoistnie, spontanicznie w trakcie różnych sytuacji społecznych i nie wymaga dodatkowej stymulacji. Dzieci, u których teoria umysłu nie kształtuje się spontanicznie, wymagają zastosowania konkretnych metod wspomagania rozwoju.
Zaburzenia ze spektrum autyzmu bezpośrednio wpływają na wiele aspektów funkcjonowania, szczególnie na rozwój społeczny i komunikację z innymi. Sztywne wzorce zachowań, fiksacje i przywiązanie do rutyny mogą pogłębiać istniejące trudności. Najczęściej w procesach terapeutycznych stosuje się interwencje behawioralne, które mogą zredukować drugorzędne problemy związane z zachowaniem, jednak trudności społeczne i komunikacyjne są mniej podatne na tego typu oddziaływania. Także gen...
Wizualizacje jako skuteczne narzędzie do ćwiczenia umiejętności
Zastosowanie techniki komiksu i historyjek obrazkowych oraz wykorzystanie filmów i animacji podczas terapii społecznych dzieci z ASD
Przedstawienie informacji za pomocą obrazów jest skuteczną metodą wspierającą dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD). Obraz poprawia rozumienie konkretnych sytuacji, ułatwia zapamiętywanie i uczenie się. Bazując na aktualnej wiedzy dotyczącej naturalnej predyspozycji do myślenia obrazami u osób z ASD, warto wykorzystać ten potencjał w oddziaływaniach terapeutycznych.