Wsparcie dziecka w przejściu przez żałobę

Jako osoby dorosłe mamy zasoby, które pozwalają nam poradzić sobie z sytuacją. Potrzebujemy wsparcia i zrozumienia, czasami pomocy specjalisty, jednak nasza umiejętność regulacji emocji oraz doświadczenie są nam w procesie żałoby bardzo pomocne. Kiedy dziecko traci kogoś bliskiego lub coś bardzo ważnego dla siebie, jego świat nagle staje się pusty. W zależności od etapu rozwojowego mały człowiek będzie postrzegał sytuację straty inaczej, a w procesie żałoby będzie potrzebować naszego wsparcia i zrozumienia znacznie bardziej niż my sami. 

Nie tylko śmierć – różne oblicza straty 

Śmierć, umieranie i strata to tematy, które są dla nas bardzo trudne i rzadko podejmowane, ponieważ niosą za sobą duży ładunek emocjonalny. W wielu domach temat śmierci traktowany jest jak tabu, co powoduje, że dziecko nie ma możliwości skonfrontowania się z nim. Problem pojawia się wówczas, gdy musi się ono zmierzyć ze stratą. I choć o żałobie mówimy najczęściej w kontekście bliskiej nam osoby, nie jest ona związana tylko ze stratą kogoś, kogo kochamy. Dziecięca żałoba może pojawić się w odniesieniu do wielu różnych aspektów. Każda strata i każda żałoba są trudne i należy pomóc dziecku przez nie przejść. 
Jest wiele sytuacji, w których dziecko mierzy się z podobnymi odczuciami jak osoby doświadczające śmierci kogoś bliskiego. Świadomość sytuacji, w których mały człowiek przeżywa żałobę, z pewnością pomoże nam go zrozumieć i okazać odpowiednie wsparcie. Każda duża zmiana w życiu dziecka niesie za sobą ogromny ładunek emocjonalny i może wiązać się z przejściem procesu żałoby. I choć każda z sytuacji jest inna, to emocje z nią związane mogą być podobne. Niewątpliwie jednym z najtrudniejszych wydarzeń w życiu dziecka jest rozstanie jego rodziców. Wiąże się to z brakiem możliwości codziennego przebywania z jednym z nich. Sytuacja ta nie powinna oczywiście oznaczać zakończenia relacji, jednak uczestniczenie w życiu dziecka oraz pomoc w poradzeniu sobie z trudną sytuacją zależy od dojrzałości obydwojga rodziców. Zerwanie więzi z ważną osobą niesie za sobą takie same przeżycia jak śmierć bliskiego. Dziecko zmaga się z poczuciem straty i odrzucenia, a napięcie pomiędzy dorosłymi, które doprowadziło do zerwanych relacji, wzmaga poczucie niezrozumienia i w żaden sposób nie pomaga odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Przeprowadzka w nowe miejsce, często dalekie od poprzedniego adresu zamieszkania również może wiązać się z poczuciem straty. Sytuacja ta wiąże się także ze zmianą szkoły czy przedszkola. Dziecko traci stały kontakt z osobami, które były dla niego ważne. Maluch staje przed podwójnym wyzwaniem – z jednej strony musi odnaleźć się w nowej rzeczywistości, z drugiej musi poradzić sobie ze smutkiem i tęsknotą, a często także niezrozumieniem sytuacji i życzeniowym myśleniem, że może da się wrócić do miejsca i osób, z którymi czuł się dobrze i bezpiecznie.